Kto naprawdę wymyślił pióro wieczne?

Pióro wieczne ma swoją nazwę nie bez przyczyny – od czasów rzymskich aż do XIX wieku większość przyborów do pisania była wykonana z ptasich piór. Rozwiązanie to przez bardzo długi czas nie było ulepszane i dopiero rozwój technologii obróbki żelaza oraz stali w czasie rewolucji przemysłowej sprawił, że zwykłe pióra stały się przestarzałe. I właśnie tu wkraczają pióra Waterman i ich ciekawa historia.

Poszukiwanie wygody i funkcjonalności

W momencie, kiedy pióra zaczęto zastępować metalowymi stalówkami, pojawiła się inna kwestia do rozwiązania. Ciągłe korzystanie z kałamarza zaczęła doskwierać wszystkim tym, którzy mieli do napisania coś więcej niż kilka słów. Różni XIX-wieczni wynalazcy tworzyli długopisy, które miały wbudowane zbiorniki z atramentem i kanały kapilarne, ale przeważnie były one dość problematyczne i zawodne. To właśnie ta trudność skłoniła nowojorskiego sprzedawcę ubezpieczeń Lewisa E. Watermana (1837–1901) do opracowania nowoczesnego pióra wiecznego – prostego, wygodnego, przenośnego modelu z wbudowanym zasobnikiem atramentu.

Trzeba jednak zaznaczyć, że pióra Waterman nie zostały opracowane od podstaw. W bazie danych zatwierdzonych patentów na terenie USA istnieje kilka wcześniejszych pomysłów, a naukowcy są zdania, że pierwsze próby wytworzenia funkcjonalnego pióra wiecznego datuje się już na X wiek w Egipcie! Jednak to Waterman wprowadził jedną z kluczowych innowacji i udoskonalił prosty, wydajny system podawania tuszu.

Zasługi Watermana

Pióra Waterman otrzymały patent o numerze 293 545, który został przyznany 12 lutego 1884 r. Odnotowano w nim, że wynalazek zasługuje na uwagę, ponieważ:

• ma stosunkowo niewiele części,
• może być tani w produkcji,
• umożliwia automatyczną regulację jednolitego przepływu atramentu,
• oszczędza tusz,
• promuje pisanie dzięki łatwej obsłudze,
• korzysta z technologii, która nie została do tej pory użyta w innych modelach.

Wynalazek okazał się natychmiastowym sukcesem, a pióra Waterman od tej pory cieszyły się (i nadal cieszą) ogromną popularnością. Wiele badaczy jest zdania, że to właśnie wprowadzenie na ogólnodostępny rynek przyborów, które były przyjazne użytkownikowi, sprawiło, że coraz więcej osób mogło nabyć umiejętność pisania i czytania. Tak naprawdę był to bardzo ważny krok dla całej ludzkości, a jednak często jest on bagatelizowany.

Następcy Watermana

Inni wynalazcy kontynuowali udoskonalanie projektu, twierdząc, że ich pióra mogą zapewnić jeszcze lepszy komfort pisania. George S. Parker (1863–1937), założyciel The Parker Pen Company, opatentował wiele udogodnień, w tym uproszczony mechanizm „samonapełniania”, nieprzepuszczalną nasadkę zabezpieczającą, a także sprytną funkcję zmniejszającą nieszczelność.

W kolejnych latach nastąpił prawdziwy wysyp patentów, które były zgłaszane przez wynalazców z całego świata. Niektóre z ich rozwiązań dostępne są w nowoczesnych modelach, dlatego też przypisanie jednego nazwiska do wszystkich osiągnięć jest niezwykle trudne. Pióra Waterman były na pewno pierwszymi, które zapoczątkowały nową erę przyborów do pisania. Jednak zarówno Waterman, jak i Parker oraz dziesiątki innych osób odgrywały tylko częściową rolę w tworzeniu wiecznych piór, jakie znane są dzisiaj.